Marka İşlemleri
Patent İşlemleri
Tasarım İşlemleri
Kalite İşlemleri
Satılık Markalar
Kampanyalar
Dava İle İlgili Açıklamalar
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ
Taraflar arasında görülen davada İzmir Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 28.09.2017 tarih ve 2016/85 E- 2017/121 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi’nce verilen 12.11.2020 tarih ve 2020/58 E- 2020/198 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacının İddia ve Görüşleri
Davacı vekili, davalının kendi buluşu olarak iddia ettiği “bir abutment üretim sistemi” için 2012/15027 sayılı faydalı model belgesi verildiğini ve sicile tescil edildiğini, bu tescilin incelemesiz verildiğini, davalının davacının ticari eylemlerinin faydalı modele tecavüz oluşturduğu iddiasıyla davacıya noter vasıtasıyla ihtarname gönderdiğini, ancak yaptıkları araştırmalara göre Amerikan patentleri, İtalyan ve Fransız ürünleri karşısında faydalı modelin yenilik vasfı taşımadığını, davacının fillerinin davalının faydalı modelden doğan haklarına tecavüz oluşturmadığını ileri sürerek, faydalı modelin hükümsüzlüğünü ve davacının eylemlerinin de faydalı modele tecavüz oluşturmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalının İddia ve Görüşleri
Davalı vekili, faydalı modelin yenilik taşıdığını, belirtilen Amerikan patentlerindeki istemler ile faydalı modelin farklılık arz ettiğini, diğer belgelerin delil değerinin olmadığını, katalog yayın tarihlerinin belirsiz olduğunu, 551 sayılı KHK’nın 149. maddesi gereğince davalıya noter aracılığıyla bildirim yapılmadan davanın açılmasından dolayı dava şartının bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Yerel Mahkeme Kararı
İlk derece mahkemesince, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; 551 sayılı KHK’nın 149. maddesi noter vasıtasıyla patent sahibinden görüş sormayı davacının tercihine bıraktığı, somut olayda davalının davacıyı ihtarname ile uyardığı, bu nedenle ihtarnamenin tartışılmasına gerek bulunmadığı, faydalı modelinin önceki tarihli referans belgeler esas alınarak yapılan incelemesinde 13 no’lu istem haricindeki tüm istemlerin yenilik vasfı taşımadığı, 13 no’lu istemin ise 551 sayılı KHK’nın öngördüğü şekilde yeterli açıklıkta tanımlanmadığı, buna bağlı olarak davacının faydalı modeli ihlal ettiğinden söz edilemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulüne, davalı adına kayıtlı 21/02/2014 tarihli 2012/15027 Y nolu faydalı model belgesinin tescil şartlarını taşımadığı belirlendiğinden, hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, davacı tarafın eylemlerinin anılan faydalı modele tecavüz teşkil etmediğinin tespitine karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre; dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, davaya konusu faydalı model belgesinin, yeni olmadığının ve hükümsüzlüğü koşullarının oluştuğunun dosyada mevcut kök ve ek bilirkişi raporlarında açıklandığı, söz konusu raporların denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Yargıtay Kararı
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:
Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK’nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK’nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 21,40 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, 21/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.
Kaynakça ; Yargıtay
Faydalı Model Hükümsüzlüğü Davası: Yargıtay’ın Net Kararı
Davanın Analizi
Bu makale, bir faydalı modelin hükümsüzlüğü ile ilgili yaşanan hukuki süreçte Yargıtay‘ın verdiği bir kararı detaylı olarak incelemektedir. Özellikle, “abutment üretim sistemi” olarak adlandırılan bir faydalı modelin yenilik koşulunu taşıyıp taşımadığı konusu üzerinde durulmaktadır.
Davanın Özeti
Davacı şirket, davalı şirketin aldığı faydalı model belgesinin yenilik koşulunu taşımadığını ve dolayısıyla hükümsüz olduğunu iddia ederek dava açmıştır. Davalı şirket ise faydalı modelinin yeni ve özgün bir buluş olduğunu savunmuştur.
Mahkemelerin Kararları
- İlk Derece Mahkemesi: Davacı şirketin haklı olduğuna ve faydalı model belgesinin hükümsüz olduğuna karar vermiştir.
- Bölge Adliye Mahkemesi: İlk derece mahkemesinin kararını onaylayarak, davacı şirketin itirazını kabul etmiştir.
- Yargıtay: Bölge Adliye Mahkemesi kararını onaylayarak, faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar vermiştir.
Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi
Yargıtay, kararında şu temel noktalara vurgu yapmıştır:
- Faydalı Modelin Yeniliği: Davalı şirketin faydalı modelinin, daha önceki patentlerde ve yayınlarda yer alan bilgilerle örtüştüğü ve dolayısıyla yenilik koşulunu taşımadığına karar verilmiştir.
- Bilirkişi Raporları: Mahkemelerin kararlarında önemli bir rol oynayan bilirkişi raporlarının, faydalı modelin yenilik koşulunu taşımadığına dair yeterli kanıt sunduğu belirtilmiştir.
- Hükümsüzlük Sebebi: Faydalı modelin belirtilen nedenlerle hükümsüz olduğuna ve davacı şirketin eylemlerinin bu faydalı modeli ihlal etmediğine karar verilmiştir.
Kararın Önemi
Bu karar, faydalı model hukuku açısından şu nedenlerle önemlidir:
- Faydalı Modelin Yenilik Koşulu: Bir faydalı modelin patentlenebilmesi için taşıması gereken yenilik koşulunun ne olduğu ve nasıl değerlendirildiği konusunda önemli bir örnek teşkil etmektedir.
- Bilirkişi Raporlarının Rolü: Bilirkişi raporlarının faydalı model davalarındaki önemini vurgulamaktadır.
- Faydalı Model İhlali: Faydalı model ihlali davalarında hangi unsurların değerlendirildiğini ve kanıtların önemini ortaya koymaktadır.
Sonuç
Yargıtay’ın verdiği bu karar, faydalı model sahiplerinin haklarını korumak için takip edebilecekleri hukuki yolları göstermektedir. Ancak, her davanın kendine özgü özellikleri olduğu ve bu kararın tüm davalara genellenebilir olmadığı unutulmamalıdır.