T.C.
ANKARA
1.FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/147
KARAR NO : 2021/274
DAVA : Patent İle İlgili Kurum Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 28/05/2020
KARAR TARİHİ : 08/07/2021
Mahkememizde görülmekte olan patent ile ilgili kurum kararının iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesiyle; davalılardan … ”… ve … …” adlı buluş için 16/10/2006 tarihinde patent başvurusunda bulunulduğunu, araştırma raporunun …’ya bildirilmesinin üzerine başvuru sahibi tarafından 25/03/2008 tarihinde incelemesiz patent sistemini tercih ettiğini, Patent Dairesi’nin incelemesiz patent verilmesi kararı üzerine patent belgesinin …’ya verildiğini ve 22/06/2009 tarihinde Resmi Patent Bülteninde yayımlandığını, başvuru sahibi tarafından 22/10/2013 tarihinde söz konusu başvuru için incelemesiz patentin incelemeli patente dönüşümü için talepte bulunulduğunu, bu talebin (7) yıl içerisinde 16/10/2013 tarihinde yapılması gerektiğinden bahisle TÜRKPATENT tarafından dönüşüm talebinin reddedildiğini, başvuru sahibi tarafından bu karara itiraz edildiği ve TÜRKPATENT tarafından 03/03/2014 tarihli karar ile bir kez daha dönüşüm kararının reddedildiğini, …’nın 03/03/2014 tarihli karara itiraz edemeyeceğine rağmen itiraz ettiği ve 07/08/2014 tarihli karar ile bu sefer her nasılsa talebin kabul edildiğini ve incelemeli patent kararının 02/11/2018 tarihinde Resmi Patent Bülteninde yayımlandığını ve …’ya incelemeli patent belgesi verildiğini, müvekkilinin 30/12/2019 tarihli dilekçesiyle bu kararın hukuka aykırı olduğunu bildirerek KHK 71.maddesi kapsamında iptalini talep ettiğini, TÜRKPATENT tarafından 20/02/2020 tarihli karar ile müvekkilinin başvurusunu kabul ettiğini ve KHK 60. madde uyarınca inceleme talebinin süresinde yapılmamış olması, dolayısıyla ortada incelemeli patent bulunamayacağı incelemesi patentin de koruma süresinin çok uzun süre önce sona ermesi sebebiyle 551 Sayılı KHK’nın 71. maddesi uyarınca söz konusu patentin geçersizliğine karar verdiğini ve bunun da 2102/2020 tarihli bültende yayınlandığını, … tarafından 28/02/2020 tarihli dilekçe ile Patent Dairesinin 20/02/2020 tarihli söz konusu kararına itiraz ettiklerini ve bu itirazının 31/03/2020 tarihli …Sayılı YİDK kararı ile kabul edildiğini, davalı …’nın sahip olduğu tescile dayalı olarak müvekkile ve diğer rakiplerine yönelik haksız müdahalelerde bulunması ve var olmayan patentin şekli olarak geçerli gözükmesi nedeniyle müvekkilinin ve kamunun telafisi imkansız zararlara uğramasının önlenmesi amacıyla YİDK’nın …sayılı kararının uygulanmasının durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesini, söz konusu kararın iptaline kararın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili cevap dilekçesiyle, Kurumun kaynağını kanundan almayan bir yetki kullandığına ilişkin iddiasının temelsiz olup, ödenen araştırma ücretinin belirli bir patent ve taleple ilişkilendirilebildiği hallerde bunun o işleme ilişkin geçerli irade beyanı sayılmasının hukuka uygun bir idari teamül olduğunu, 551 Sayılı KHK’nın özel olarak bir şekil şartına bağlamadığı irade beyanının ücretin ödenmesi yolu ile gerçekleştiği kabulünün ve bu doğrultuda Kurumun uygulayageldiği idari teamülün de hukuka uygun olduğunu belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesiyle, müvekkili … SAĞLIK HİZMETLERİ A.Ş.’nin sağlık alanında faaliyet gösteren bir firma olup her türlü hekimlik hizmetini veren, işyeri hekimliği, sportif hekimlik hizmetlerini iş yerlerinde ve hastanelerde yürüten alanında çok iyi bilinen itibar edilen bir şirket olduğunu, müvekkil şirketin sahibi . Dr. …’nın; koah, astım, bronşit, pnömoni, zatürre, plörezi tedavisi, pulmoner, hipertansiyon, plevral efüzyon, pnömotoraks tedavisi, hemotoraks, pulmoner emboli, mezotelyoma, intersitisyel akciğer hastalığı, amfizem tedavisi, kisthidatik, akciğer kanseri, bronşektazi, akciğer kanamaları, hemoptizi, tanısal bronkoskopi, uyku hastalıkları tanı ve tedavisi, uyku laboratuvarı, solunum fonksiyon testleri, alerjik deri testleri, uyku bozukluğu gibi hastalıkların tedavilerinde uzmanlaşmış bir dünyaca ünlü bir Türk hekimi olduğunu, Prof. Dr. …’nın Young Investigators Award Therapeutic Bronchoscopic Intervention with Resector Balloon Karakoca Y, Aydemir C, Karaagac G. 15th World Congress for Bronchology isimli ödülünün sahibi dünyaca ünlü bir Türk bilim adamı ve hekimi olduğu, müvekkil Prof. Dr. …’nın yukarıda sayılan uzmanlaşmış olduğu alanlarda sayısız ödülleri olduğu gibi bu alanlarda müvekkilin pek çok buluşunun da mevcut olduğu, bunlardan bir tanesinin ise işbu davaya konu olan Patent hakkı, Tasarım hakkı ve Avrupa Patent hakkı müvekkil şirkete ait olan Türk Patent ve Marka Kurumu’nun 2006/05770 başvuru numaralı … ve … … başlıklı buluş olduğunu, dava konusu patentin ülkemiz topraklarının yetiştirmiş olduğu dünyaca ünlü, tıp alanında çığır açan Prof Dr. … tarafından yılların emeği ,zahmeti, çabası ile ortaya konulmuş yerli ve milli bir patent olduğunu, ortaklarının hiçbirinin doktor olmayan davacı yanın, müvekkili şirket sahibi Prof Dr. …’nın yılların emeği ve tecrübesi ile ortaya koymuş olduğu buluşunu, emeğini zayi etmek istemekte ve böylelikle hiçbir çaba sarf etmeden haksız olarak ticari gelir elde etme peşinde olduğun, davacı yanın tüm iddiaları haksız, hukuka aykırı ve kötü niyetli olduğunu, davacı tarafın doğruyu söyleme ve dürüst davranma yükümlülüğüne aykırı şekilde, haksız menfaat elde etmek ve mahkemeyi yanıltma amaçlı gerçek dışı iddialarla, haksız ,hukuka aykırı ve kötü niyetli ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesini, kötü niyetli davacı tarafça açılan gerçek dışı iddialarla örülü, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA:
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davalı başvurusuna davacı tarafından yapılan itirazın reddi ile ilgili verilen YİDK kararının yerinde olup olmadığı iptal şartlarının oluşup oluşmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dava, cevap, cevaba cevap dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, tescil ve başvuru dosyaları ile Alâkalı ticaret sicil kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, taraflar sulhe teşvik olunmuş, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 41/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraf vekillerine tahkikat ve yargılamının geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
Türk Patent’den celbedilen işlem dosyasının tetkikinden;
… sayılı ve “… ve … …” başlıklı buluş için 16/10/2006 tarihinde … adına patent başvurusu talebinde bulunulduğu, TÜRKPATENT YİDK tarafından yapılan değerlendirme neticesinde 31/03/2020 tarihli …Sayılı YİDK kararı ile; 10/1/2017 tarihinde yürürlüğe giren 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunun (SMK), GEÇİCİ MADDE 1’in ikinci fıkrasına göre, bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılmış ulusal patent başvuruları ve faydalı model başvuruları, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılmaktadır. Aynı maddede, incelemesiz verilen patentin incelemeli patent başvurusuna dönüştürülmesinde başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir. İtiraz konusu … sayılı patent belgesinin başvuru tarihi, Mülga 551 Sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin (Mülga 551 Sayılı KHK) yürürlükte olduğu 16/10/2006 tarihi olduğundan, söz konusu patentin işlemleri anılan KHK’ya göre sonuçlandırmalıdır ve incelemesiz patentin incelemeli patent başvurusuna dönüştürülmesinde de Mülga 551 Sayılı KHK hükümleri uygulanmalıdır. Mülga 551 Sayılı KHK’nın 56’ıncı maddesinin birinci fıkrasına göre, başvuru tarihinden itibaren on beş ay içinde tekniğin bilinen durumu ile ilgili araştırma yapılmasının talep edilmesi gerekmektedir. Mülga 551 Sayılı KHK’nın 57’inci maddesinde, araştırma raporu düzenlendikten sonra, başvuru sahibine tebliğ edileceği ve araştırma raporunun başvuru sahibine tebliğinden itibaren, 59 uncu madde hükmüne göre başvuru sahibine tanınan üç aylık süre dolduktan sonra Enstitü tarafından yayınlanacağı belirtilmektedir. Mülga 551 Sayılı KHK’nın 59 uncu maddesi hükmü uyarınca incelemesiz veya incelemeli patent sistemlerinden hangisinin tercih edildiğinin, araştırma raporunun bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde, Enstitüye1 bildirilmesi gerekmektedir. Söz konusu süre içerisinde sistem tercihinin bildirilmemesi halinde, aynı madde hükmü uyarınca incelemesiz patent sisteminin tercih edildiği kabul edilecektir. Mülga 551 Sayılı KHK’nın 60 ıncı maddesinde incelemesiz patent verilmesi düzenlenmiştir. Buna göre, üçüncü kişiler, araştırma raporunun yayınlandığı tarihten itibaren altı ay içinde, araştırma raporunun içeriği hakkında görüşlerini Enstitüye1 bildirebilmektedirler. Üçüncü kişilere tanınan söz konusu süre dolduktan sonra, Enstitü, araştırma raporunu ve varsa üçüncü kişilerin araştırma raporuna ilişkin görüşlerini dikkate almaksızın, incelemesiz patent verilmesine karar vermektedir. Gerekli ücretler ödendikten sonra Enstitü incelemesiz patenti vermektedir ve patentin verildiğini ilgili bültende ilan edilmektedir. Mülga 551 Sayılı KHK’nın 60 ıncı maddesinin yedinci fıkrasına göre, incelemesiz verilen patentin incelenmesi için talep yapılması şarttır. Bu talep, patent sahibi veya üçüncü kişiler tarafından, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde yapılır. İnceleme ile ilgili ücret, talebi yapan tarafından ödenir. 551 sayılı KHK’nın 60 ıncı maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca inceleme talebinin, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde yapılmaması halinde incelemesiz verilen patentin patent hakkı sona erer ve yedi yıllık sürenin geçmesinden sonra, inceleme talebi yapılamaz. Aynı maddenin son fıkrasında, başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde inceleme yapılmasının talep edilmesi halinde, 62 nci maddede düzenlenen incelenerek patent verilme sistemi hükümlerinin uygulanacağı ve üçüncü kişilerin 62 nci maddenin ikinci fıkrası hükmüne göre patent verilebilirlik şartları açısından itiraz edebilmelerini sağlamak amacıyla, incelemesiz verilen patentin, inceleme talebinin yapıldığının ilgili bültende ilan edileceği belirtilmektedir. … sayılı ve “… ve … …” başlıklı buluş için 16/10/2006 tarihinde patent başvurusu talebinde bulunulmuş ve başvuru sahibi vekilince 26/03/2007 tarihli dilekçe ile yapılan araştırma talebi ile araştırma raporunun Rus Patent Ofisi tarafından düzenlenmesi talep edilmiştir. Rus Patent Ofisi tarafından hazırlanan Araştırma Raporu 04/02/2008 tarihinde Patent Dairesi Başkanlığına ulaşmıştır ve 19/02/2008 tarihli yazı ile başvuru sahibine bildirilmiştir. Patent Dairesi Başkanlığının araştırma raporu bildirimine ve sistem tercihinin talep edilmesine ilişkin yazısının tebliğinden itibaren üç ay içerisinde, başvuru sahibi vekilince 25/03/2008 tarihinde incelemesiz sistem tercihi yapılmıştır. Bunun üzerine anılan patent başvurusuna ilişkin İncelemesiz Sistem Tercihi ve düzenlenen Araştırma Raporu 21/05/2008 tarihinde Resmi Patent Bülteni’nde yayımlanmıştır. Patent Dairesi Başkanlığının 23/12/2008 tarihinde başvuru sahibi vekiline tebliğ edilen yazısı ile incelemesiz patent kararı verildiği bildirilmiş ve başvuru sahibi vekilince 08/01/2009 tarihinde gönderilen belge düzenleme ücretinin onaylanması üzerine verilen incelemesiz patent kararı 22/06/2009 tarihinde Resmi Patent Bülteni’nde yayımlanmıştır. Başvuru sahibi vekilince 22/10/2013 tarihinde söz konusu başvuru için incelemesiz patentin incelemeliye dönüşüm talebi yapılmıştır ve 551 sayılı KHK’nın 62 nci maddesinin 3 üncü fıkrası gereği incelenerek patent verilmesi amacıyla, inceleme raporu Rus Patent Ofisi tarafından düzenlenmek üzere inceleme talebinde bulunulmuştur. Söz konusu inceleme talebi dilekçesinin ekinde incelemenin Rus Patent Ofisi’nde yapılabilmesi için 236,00 USD ve inceleme raporu hazırlık işlemleri ücreti olan 50,00 TL’nin ödendiğini ve düzenlenme tarihinin 03/01/2013 olduğunu gösteren bir dekont bulunmaktadır. Ancak, 08/11/2013 tarihinde Patent Dairesi Başkanlığının gönderdiği yazı ile dönüşüm talebinin başvuru tarihinden itibaren en geç yedi yıl içinde yapılması gerektiği, 22/10/2013 tarihinde yapılan söz konusu talebin ise başvuru tarihinden itibaren 7 yıl içinde yapılmadığının tespit edildiği gerekçesiyle dönüşüm talebinin reddedildiği başvuru sahibine bildirilmiştir. Başvuru sahibi vekili, 13/02/2014 tarihli dilekçesi ile dönüşüm talebinin reddedilmesi kararına itiraz etmiş ve dosya ile ilgili işlem ücretinin süresi içinde ödenmesi sebebiyle dönüşüm talebinin dikkate alınmasını talep etmiştir. Patent Dairesi Başkanlığınca 03/03/2014 tarihinde gönderilen yazı ile 08/11/2013 tarihli yazıdaki dönüşüm talebinin reddine ilişkin kararı değiştirecek herhangi bir husus bulunmadığı gerekçesiyle vekilin bu talebi reddedilmiştir. Bunun üzerine başvuru sahibi vekili 16/04/2014 tarihli dilekçesiyle 551 sayılı KHK’nın 62 nci maddesinde, incelemenin yapılabilmesi için inceleme ücretinin yatırılmasının yeterli görüldüğünü gerekçe göstererek incelemeli patente dönüşüm talebinin dikkate alınmasını talep etmiştir. Bunun üzerine, Patent Dairesi Başkanlığınca 08/07/2014 tarihinde başvuru sahibi vekiline gönderilen dilekçe ile inceleme ücretinin başvuru tarihinden itibaren 7 yıl içerisinde öd