11.HD 2017 4687 E. Patent Konusunun Başvuru Kapsamını Aştığından Hükümsüzlüğü

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ : … …(KAPATILAN) …. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada … …(Kapatılan) …. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 01/…/2015 gün ve 2013/47 – 2015/125 sayılı kararı onayan Daire’nin 05/06/2017 gün ve 2016/330 – 2017/3360 sayılı kararı aleyhinde davacı-karşı davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:

Davacının İddia ve Görüşleri

Davacı/karşı davalı vekili, asıl davada davalıların 2009/07288 kod numaralı “Mobil Ödeme Sisteminde Geliştirme” isimli patent belgesini … nezdinde …/06/2013 tarihinde tescil ettirdiklerini, davalıların ihtarname ile kendilerine ait patentin izin ve onayları alınmadan “….”, “… Cüzdan” gibi adlar altında kullanıldığını belirterek, patentten kaynaklanan hakların ihlalinin durdurulmasını talep ettiklerini, ancak davalılar adına olan patentin tescil edilebilirlik kriterlerini haiz olmayıp, yenilik ve buluş basamağı unsurlarını taşımadığını, istemlerinin açık ve özlü bir şekilde kaleme alınmadığını, tarifnamede yazılı olmayan hususların istemlenmek suretiyle patent konusunun başvuru kapsamını aştığını ileri sürerek davalılar adına tescilli patentin hükümsüzlüğünü talep ve dava etmiştir.

Davalının İddia ve Görüşleri

Davalılar/karşı davacılar vekilleri, ayrı ayrı, dava konusu patentin içeriği ve çalışma şeklinin asıl davada davacı tarafından “… Cüzdan” adı altında hukuksuz bir şekilde 2010 senesi Ağustos ayından itibaren kullanıldığını, asıl davada davacının patenti alım sürecinde araştırma ve inceleme raporlarına yapmış olduğu itirazların Avusturya Patent Enstitüsünce reddedildiğini savunarak asıl davanın reddini istemiş; karşı dava yönünden ise davacı/karşı davalının müvekkillerine ait TR 2009/07288 no.lu patenti içermekte olan tüm servislerinin ve kullanımlarının durdurulmasını talep ve dava etmiştir.

Yerel Mahkeme Kararı

Mahkemece, hükümsüzlük davasının reddine, karşı davanın kabulü ile davacı/karşı davalının davalı/karşı davacıların tescilli patentine konu “… Cep-T Para”, “… Cüzdan” isimli servis ve kullanımlarının durdurulmasına dair verilen kararın davacı/karşı davalı vekilince temyizi üzerine karar Dairemizce onanmıştır.

Davacı/karşı davalı vekili bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.

Yargıtay Kararı

1- Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere ve asıl davada dava konusu TR 2009/07288 sayılı patentin hükümsüzlük koşullarının kanıtlanamamış bulunmasına göre, asıl davada davacı/karşı davalı … Hiz. A.Ş. cekilinin patent hükümsüzlüğüne ilişkin asıl davaya yönelik yerinde görülmeyen tüm karar düzeltme itirazlarının reddi gerekir.

…-Karşı davada davalı … Hiz. A.Ş. vekilinin karşı davaya yönelik karar düzeltme itirazlarının incelenmesine gelince, mahkemece karşı davanın kabulü ile davalının karşı davacı adına tescilli TR 2009/07288 sayılı patente tecavüz oluşturan “… cep- T para” ve “… Cüzdan” isimli servis ve kullanımlarının durdurulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece benimsenen bilirkişi heyeti raporunda inceleme konusu yapılan “… Cüzdan” uygulaması ile davacıya ait 2009/07288 sayılı patentteki (1) nolu bağımsız istemin karşılaştırılmasına ilişkin tabloda bağımsız istemde yer alan bir kısım unsurların aynen, “uydu” ve “gerçekleşen ödemenin onay SMS bildirimi” unsurlarının da eşdeğerlik yoluyla ihlal edildiği mütalaa edilmiştir.

Davalı tarafça, incelemeye konu “… Cüzdan” uygulamasında “kaynak hesap olarak kredi kartı ve banka kartlarının kullanıldığı ve alıcı/abonenin kartları (kredi kartı, banka kartı veya ön ödemeli kart) ve satıcının banka hesap numarasının ödemenin yapılması için kullanılan hesap numaraları olduğu ve para aktarımının banka aracılığıyla yapıldığı kullanıcı adı ve şifre kullanılmadığı, bu nedenle de patentte 1 nolu istemde yazılı koruma kapsamında kalmadığı ileri sürülerek rapora itiraz edilmiştir.

Somut uyuşmazlıkta uygulanması gereken 551 sayılı KHK’nin 83/1 fıkrasına göre, “Patentten doğan korumanın kapsamı istem veya istemler esas alınarak yorumlanır. İstem veya istemler tarifname ve resimler esas alınarak yorumlanır.” Yine, aynı maddenin 4. fıkrasına göre de; “İstem veya istemler kullanılan kelimelerle sınırlı olarak yorumlanamaz, bununla beraber patent başvurusu veya patentten doğan koruma kapsamının tespitinde istem veya istemler buluşu yapan tarafından düşünülen fakat istem veya istemlerde talep edilmeyen, buna karşılık ilgili teknik alanda uzman bir kişi tarafından tarifname ve resimlerin yorumlanması ile ortaya çıkacak özellikleri, kapsayacak şekilde kabul edilemez”. Ayrıca, iki ürün-usül aynı işi, aynı yola ve aynı sonuca ulaşmak için gerçekleştiriyorsa isimleri ve şekilleri farklı olsa da aynı sayılırlar. Eğer, istemlerdeki ifadelerden hareketle uzman bilirkişi aynı sonuca farklı araçlar kullanarak ulaşabiliyorsa kullanılan bu araçlar istemlerdekinin eş değeri sayılmaktadır. (Şehirali F.H., Patent Hakkının Korunması, s. 114, … 1998). Bu husus, 551 sayılı KHK 83/4 ve 5. maddelerinde de düzenlenmiştir.

Karşı davada davacıya ait “mobil ödeme sisteminde geliştirme” başlıklı patentteki (1) nolu istem bağımsız, (…) nolu istem ise bağımlı istem niteliğindedir. Söz konusu patent özetinde “pos, mobil pos, banka atm, kredi kartı ve nakit para gibi ödeme araçlarını ortadan kaldıran ödeme sisteminde geliştirme olup, cep telefonu (GSM Hat numarası) veya sabit telefon numarasının bir hesap numarasına dönüştürülmesi ve alınacak ürün ve hizmet bedellerinin SMS aracılığıyla bu hesaptan ödenmesi; banka şubesi, Atm, pos cihazı, kredi kartı, nakit para … vb ödeme araçları kurumların verdiği hizmet zaman ve mekan sınırlaması olmaksızın sadece hat numarası ve telefon ile kısa mesaj, wap ve 3G ile hızlı gerçekleştirilmesi işlemini kapsamaktadır.” şeklinde açıklanmıştır. Bu husus (1) nolu bağımsız istemde de “bu buluşun pos, mobil pos, banka, atm, kredi kartı ve nakit parayı ortadan kaldıran ödeme sisteminde geliştirme” olduğu belirtilerek devamında da buluşu tanımlayan unsurlar istemde yer almıştır.

Mahkemece benimsenen bilirkişi raporunda, dava konusu buluşun yukarıda açıklanan özelliğine karşın, davalı tarafça rapora karşı ileri sürülen “… Cüzdan” uygulamasının kredi kartı ve banka kartları kullanılarak yapıldığı ve ödemenin alıcı/abonenin kredi kartı ve satıcının banka hesap numarası ile hesap numaraları üzerinden gerçekleştirildiği kullanıcı adı ve şifre kullanımı olmadığı hususlarının incelenmediğine ve eş değer unsurlara yönelik itirazlarının da dikkate alınmadığına dair savunması değerlendirilmeksizin eksik inceleme ile sonuca varılması isabetli görülmemiştir.

Bu bakımdan mahkemece biirkişi heyetinden ek rapor alınarak veya gerektiğinde içlerinde patent vekili ile elektronik iletişim ve finans konularında uzman öğretim üyelerinin de bulunduğu yeni bir bilirkişi heyetinden yukarıda açıklanan hususları da kapsayacak şekilde görüş alınarak bir sonuca ulaşılması gerekirken ve eksik incelemeye dayalı olarak karşı davanın kabulü doğru görülmeyip bozmayı gerektirdiğinden karşı davada davalı … vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulü ile Dairemizin onama kararının patente tecavüz iddiasına ilişkin karşı dava bakımından kaldırılarak kararın davalı yararına bozulması gerekmiştir.

SONUÇ:

Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davaya yönelik olarak davacı/karşı davalı … Hab. A.Ş. vekilinin yerinde görülmeyen karar düzeltme itirazının REDDİNE, (…) nolu bentte açıklanan nedenlerle karşı davada davalı … Hab. A.Ş. vekilinin karar düzeltme talebinin kabulü ile Dairemizin 05.06.2017 tarih 330/3360 sayılı onama ilamının karşı davaya ilişkin olarak kaldırılarak, karşı dava bakımından kararın davalı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı bakiye 9,40 TL karar düzeltme harcının ve 3506 sayılı Yasa ile değiştirilen HUMK 442/…. maddesi hükmü uyarınca takdiren 314,79 TL para cezasının karar düzeltilmesini isteyen davacı/karşı davalıdan (asıl davaya yönelik) alınarak Hazine’ye gelir kaydedilmesine, davacı/karşı davalının karşı davaya yönelik ödediği temyiz ilam harcının (31.40 TL)’nin davacı/karşı davalıya iadesine, …/04/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Kaynakça ; Yargıtay